معبد هندوهای بندرعباس که در میان مردم محلی به نام «بت گوران» یا «بتکده هندوها» شهرت دارد در بلوار امام خمینی و دقیقا روبهروی بازار روز این شهر قرار گرفته است. این بنا با استفاده از موادی همچون لاشهسنگ، ملات گل و ساروج، سنگهای مرجانی، خاک، و گچهای ضخیم ساخته شده و نمای بیرونی آن شکلی مخروطی با رنگ سفید و شیارها و کنگرههای طولی دارد. معبد هندوها در بندر عباس، محیطی آرام برای بازدیدکنندگان فراهم کرده و در گوشهای از حیاط آن، یک مغازه کوچک سوغاتفروشی دیده میشود. زیبایی این معبد با نورپردازی جذاب شبانه دوچندان شده و ساعت بازدید این مجموعه از 8 صبح آغاز میشود.
تاریخچه ساخت معبد هندوها در بندر عباس چیست؟
معبد هندوهای بندر عباس در سال 1310 هجری قمری، معادل با 1270 خورشیدی در دوران حکومت محمدحسن خان سعدالملک ساخته شد. در آن زمان، جمعیت هندوهای مقیم بندر عباس حدود صد نفر بود که بیشترشان به تجارت مشغول بودند. این معبد به منظور پاسخگویی به نیازهای مذهبی و فرهنگی این جمعیت طراحی گردید و در طول سالهای 1300 تا 1344 خورشیدی، محل عبادت هندوها در بندر عباس بود.
معبد هندوهای بندر عباس یکی از آثار منحصر به فرد در کشورمان بوده که توسط تجار شهری به نام شیکار پور از غرب هند بنا نهاده شد. پس از ترک این تجار از بندر عباس، بتهای معبد و طاقچه محراب آن با آنان به هند منتقل شد. در پی این اتفاق، معبد کمکم به خرابی گرایید. اما بعدها با تلاشهای سازمان میراث فرهنگی، ساختمان معبد در چندین نوبت بازسازی و ترمیم شده و امروز به عنوان یکی از آثار تاریخی و فرهنگی ارزشمند بندر عباس شناخته میشود.
معماری معبد هندوها در بندر عباس چگونه است؟
معبد هندوهای بندر عباس از مواد ساختمانی خاصی مانند لاشه سنگ، ملاط گل و ساروج، سنگهای مرجانی، خاک، گچهای ضخیم ماده و گچ لویی ساخته شد. نمای خارجی معبد به صورت مخروطی شکل و با رنگ سفید و شیارها و کنگرههای طولی تزیین گردیده است.
ساختمان اصلی معبد هندوها در بندر عباس شامل یک اتاق چهارگوش مرکزی که بر روی آن گنبدی قرار گرفته میشود. در داخل اتاق، طاقچهها و قابهای کور به چشم میخورند و در اطراف اتاق چهار راهرو وجود دارد که در گذشته زوار در آنها به زیارت میپرداختند. در این راهروها حجرههای کوچکی وجود دارد که برای مکتبخانههای برهمنی اختصاص داده شده بود. در برخی از اتاقها نقاشیهای مذهبی از جمله تصویری از خدای کریشنا و فلوتزن معروف هندوها دیده میشود.
در داخل راهرو غربی، راهپلههای مارپیچی وجود دارد که به بام معبد میرسد. این راهرو که ساق معبد نام گرفته از جرزهای پس روندهای تشکیل شده که معماری ایرانی را نشان میدهد. همچنین در چهار طرف این فضای چند ضلعی نورگیرهایی وجود دارد که نور را به داخل معبد میآورند. گنبد معبد دارای لایههای ذوزنقهای بوده و تزیینات خاص آیین هندو را به نمایش میگذارد. در ضلع شرقی گنبد، تالاری بزرگ وجود دارد که به عنوان تالار اجتماعات استفاده میشده و در آن نقاشیهایی با مضمونهای فلسفی و مذهبی از اعتقادات مختلف هند مشاهده میشود.
نکات مهم برای بازدید از معبد هندوهای بندر عباس
اگر قصد بازید از بنای زیبای معبد هندوها در بندرعباس را دارید، قبل از رفتن به این مکان نکات زیر را به خاطر بسپارید:
- ازآنجاییکه بندر عباس دارای هوایی گرم و شرجی بوده؛ بنابراین بهترین زمان برای سفر به این شهر، فصول سرد سال است. برای بازدید از معبد هندوها توصیه میشود که ساعات اولیه روز یا غروب را انتخاب کنید تا از گرمای شدید هوا در امان باشید.
- معبد هندوها دسترسی آسانی به وسایل نقلیه عمومی دارد. همچنین، اقامتگاهها، رستورانها و کافیشاپها در نزدیکی معبد قرار دارند.
- بهترین وسیله برای رسیدن به معبد، اتوبوس است. برای رسیدن به این مکان باید سوار اتوبوسی شوید که از بلوار شهید بهشتی و ایستگاه دوهزار عبور میکند.
- معبد هندوها در بندرعباس همه روزه به جز روزهای جمعه و برخی تعطیلات رسمی کشور، از ساعت ۸ صبح تا 18 عصر باز است.
- تعطیلات رسمی که معبد در آنها بسته بوده عبارتند از: تاسوعا و عاشورای حسینی، 21 رمضان (شهادت امام علی)، 28 صفر (رحلت پیامبر)، 14 خرداد (رحلت امام خمینی) و 25 شوال (شهادت امام جعفر صادق).
- برای بازدید از معبد، گردشگران داخلی باید مبلغی را در ورودی پرداخت کنند، البته گردشگران خارجی هزینه بیشتری خواهند داشت.