باغ های معلق بابل، اعجاب انگیز و تاریخی

در طول تاریخ بناها و فضاهای بسیار خاص و جذابی ساخته شده‌اند. بناهایی که هریک در جایگاهی به شکوه و عظمت منطقه افزوده‌اند. باغ های معلق بابل یکی از عجیب ترین بناها ساخته شده توسط بشر است که در بین عجایب هفتگانه نیز قرار دارد. یکی از عجایب هفتگانه که نمیدانیم دقیقا کجاست. در ادامه با مدوسادکور همراه باشید.

بر طبق متون و آثار تاریخی باقی مانده از گذشته حدود 600 سال پیش از میلاد مسیح نبوکد نصر دوم، معروف به بخت‌النصر ساخت. باغ‌ های معلق بابل با مکانیزم جالبی ساخته شدند. این باغ‌ها وسعت زیادی داشتند و با معماری تراس روی تراس بنا شده بودند. پوشش سرسبز و ضخیم گیاهان در اطراف تراس‌ها، چشم‌اندازی رویایی به باغ‌ می‌بخشید.

دومین اثر از عجایب هفتگانه جهان از بین رفته است و هر چه درباره آنها گفته می‌شود مربوط به متون تاریخی گذشته به‌جای مانده است. محل دقیق باغ های معلق بابل مشخص نیست و این باعث شده است تا تشخیص مکان دقیق این باغ‌ها به یک معمای حل نشده تبدیل شود. نظرات متفاوتی نیز در مورد این باغ‌ها داده شده است که هریک از این نظرات در حد احتمال است و هنوز هیچ‌یک از آن‌ها قطعیت ندارد.

یکی از باستان شناسان محل دقیق باغ را در بین دیواره‌های کاخ شاهی در بابل، یعنی مرکز امپراتوری دانسته است که البته با فرض چنین موقعیتی، امکان فراهم کردن منابع آبی برای آبیاری باغ‌های معلق بابل کاری بعید و ناممکن به نظر می‌رسد.

باستان شناسی به اسم دالی که از پژوهشگران دانشگاه آکسفورد هست نیز در مورد محل دقیق باغ های معلق بابل نظریه‌ای مطرح کرده است. او موقعیت باغ‌های معلق بابل را در شمال عراق ذکر می‌کند. او برای اثبات ادعاهایش به پژوهش‌های باستان‌شناسی متوسل شد. او بر این باور بود که اغ‌های معلق بابل در حدود ۲,۷۰۰ سال پیش به دست دشمنان بابلی‌ها، یعنی دولت آشور و در عهد سناخریب، پادشاه آن‌ها، ساخته شده‌اند. پایتخت سناخریب در نینوا و در نزدیکی شهر موصل امروزی بود.

تصاویر ماهواره‌ای که از مناطق مربوط به این باغ‌ها سازه‌ای باستانی با وسعت ۲۸۴ کیلومتر و عمق ۹۶ کیلومتر را ثبت کردند. باغ های معلق بابل به‌صورت مجموعه‌ای از تراس ساخته شده‌اند. در بستر باغ، دریاچه‌ای بود که آب آن به‌وسیله کانالی با طول ۹۶ کیلومتر به‌سمت باغ هدایت می‌شد. فضای سبز این محوطه، حدود ۳۰۰ تن آب برای آبیاری در روز نیاز داشته است.

تاریخچه ساخت باغ های معلق بابل

همانطور که گفته شد ساخت بنا را در سال ۶۰۰ پیش از میلاد به دست نبوکدنصر، معروف به بخت‌النصر دوم، پادشاه بابل ذکر می‌کنند. به دستور او باغی ساخته شد که برخلاف جغرافیای خشک بابل، کوه‌های سرزمین حاصل‌خیز همسرش آمیتیس را تداعی کند. از روایات موجود اینگونه بر می‌آید که همسر بخت النصر که از سرزمین مادها به بابل وارد شده بود، به‌دلیل عدم سازگاری به آب‌و‌هوای خشک بیمار شد. پزشکان تشخیص دادند که ملکه آمیتیس در اثر دوری از سرزمین مادری خود که سرشار از سرسبزی بوده، به افسردگی دچار شده است.

افسردگی ملکه‌ی پادشاه بابل باعث شد تا دستور ساخت باغ‌های معلق توسط بخت النصر صادر شود. نکته عجیبی که در خصوص این باغ‌ها وجود دارد این است که در آثار مکتوب عصر بخت‌النصر دوم هیچ اشاره‌ای به این باغ‌های معلق نشده است.

البته در خصوص این باغ‌ها روایات دیگری هم وجود دارند که ساخت آن را به 9 قرن پیش از میلاد نسبت می‌دهند.

شکل قرار گیری باغ‌های تاریخی بابل

این باغ‌های جذاب که اثری هم از آها باقی نمانده، روی مکانی شیب دار و به شکل تراس ساخت شده‌اند. اغ‌های معلق بابل در متون باستانی مورخان، به شیوه‌های متفاوت توصیف شده‌اند. در بسیاری از این متون به این موضوع اشاره شده است که این باغ‌ها در نزدیکی کاخ قرار داشته‌اند. این باغ‌ها طوری قرار گرفته اند که گویی از فضای سقف طبقات بالا برای ساخت باغ دیگر بهره برده‌اند. این نوع معماری، چشم‌انداز باغ را از فاصله دور معلق نشان می‌داد.

بسیاری از تاریخ نگاران معتقدند که معماری این باغ‌های معلق بسیار جذاب بوده است. زمین‌های شیب دار و شیوه خاص آبیاری آنها همچنان موضوع اصلی بحث پیرامون باغ‌ های معلق بابل است. زمین‌های شیب داری که شرایط لازم را برای ساخت باغ بر روی تراس را فراهم می‌کند. درختان سبز و گیاهان پرپشتی که به دور ستون‌ها پیچیده شده‌اند باعث شده تا محیطی یکدست سبز را شاهد باشیم. محیطی که به دلیل شرایط منطقه و مقطع تاریخی که در آن ساخته شده حیرت انگیز است. شاید امروزه برج‌باغ‌ها و خانه‌های جذاب با روف گاردن و پنت‌هاوس‌های بسیار مجللی وجود داشته باشند. اما ساخت چنین بناهایی در آن دوران بسیار شگفت انگیز است.

ویژگی‌های مختلف باغ های معلق بابل

سازه باغ های معلق بابل که می‌توان گفت یکی از جذاب‌ترین عجایب هفتگانه به شمار می‌رود، طراحی سازه بنا به شکل مربعی بسیار بزرگ شکل گرفته است. طبق مستندات موجود آجر، آسفالت و سرب اجزای تشکیل دهنده این بنا بوده‌اند. یکی دیگر از ویژگی‌های جالب این بنا این است که این بنا پایه‌های ده متری است که باعث استحکام بنا شده است. پایه‌هایی که موجب شده در حدود سه هزار سال پیش کوهی مصنوعی در منطقه تحت حکمرانی بابل ساخته شود. کوهی که بر روی آن قصری بزرگ در میان یک باغ جذاب ساخته شد.

باغ‌ها، روی پایه‌ای سنگی ساخته شده بودند که ۱۲۰ متر مربع مساحت داشت. روی آن پایه، چند تراس پلکانی ایجاد شده بود که ۵۰ ذرع و ۲۴ متر ارتفاع داشتند. طبق متون تاریخی این بنای تاریخی، بنایی چهار طبقه که عرض دیوارها سه تا ۶ متر و طول آن‌ها ۱۸۰ متر بود. ایوان‌های وسیع که با پلکان‌های مختلف بهم متصل‌اند. و به دلیل اینکه گل‌ها و گیاهان به‌جای وجود ریشه در خاک، در کف پله‌ها کاشته می‌شدند، لقب باغ‌های معلق به آن داده شد. از دیگر ویژگی‌های جذاب این بنا این استکه آنهمه سرسبزی به آبیاری متناسبی احتیاج داشتند و شیوه آبیاری این باغ‌ها همچنان در مجامع علمی مختلف مورد بحث است.

در طبقات باغ تراس‌هایی با ستون‌های سنگی مکعبی شکل، ایجاد شده بودند. سقف تراس‌های این باغ با پایه‌های 5 متری استحکام پیدا کرده است. سازه هر سقف نیز از چند لایه مختلف برخوردار است. پس از لایه سنگی، روی هر سقف یک لایه‌ نی قرار می‌دادند و لای نی‌ها، یک لایه قیر مذاب می‌ریختند. نی‌ها وظیفه انتقال آب به باغ‌ها را عهده‌دار بودند. در نهایت سطح سقف را با یک لایه از آجر آهکی می‌پوشاندند. بخشی از سقف هم که قرار است نقش باغ طبقه بالاتر را تشکیل دهد، با سرب پوشیده می‌شد تا آب‌بندی کامل ایجاد شود.

یکی دیگر از ویژگی‌های باغ های معلق بابل این است که این باغ‌ها وسعت بسیار زیادی داشتند. در طبقات پایین ابعاد باغ 122متر عرض و 122متر طول بوده است. همچنین ارتفاع باغ به چیزی در حدود 24 متر می‌رسید. در برخی دیگر از منابع نیز ارتفاع باغ در بین 100 تا 120 متر گزارش شده است.

نحوه آبیاری باغ های معلق بابل

برای آبیاری باغ‌های معلق بابل از روش‌های مختلفی بهره گرفته می‌شود. در سیستم آبیاری این باغ‌ها از منبعی عظیم به دست می‌آید. طبق شواهد دجله رودی است که از منابع عظیم تامین آب باغ های معلق بابل است. آب رودخانه دجله از طریق دو چرخ عظیم‌الجثه و با ساخت کانال‌های شیب‌دار و فراوان از بالای تا پایین آن جریان داشت و فضای باغ را آبیاری می‌کرد. میزان آبیاری این فضا چیزی در حدود 8200 گالن آب لازم داشت.

یکی از شگردها برای آبیاری این باغ‌ها روش زنجیره‌ای بود. در این روش پمپ‌های زنجیره‌ای، دو چرخ بزرگ داشتند که روی هم قرار می‌گرفتند. به زنجیرها، سطل‌هایی بزرگ آویزان بود و در پایین پمپ، منبع آب بزرگی را قرار داده‌ بودند. با حرکت چرخ‌ها، زنجیر با سطل‌هایی آویزان، حرکت می‌کرد و به منبع آب وارد می‌شد. سطل آب داخل منبع، پر از آب شده و به‌سمت بالا تغییر مسیر می‌داد. سطل آب به منبع بالایی آب انتقال می‌یافت و ذخیره‌های آب برای آبیاری باغ‌های معلق پر می‌شد. هنگام آبیاری، دریچه آب باز را باز می‌کردند تا آب به جوی‌ها و کانال‌های آبیاری وارد شود

مدل دیگری از آبیاری در ساخت چرخه آبی این باغ‌ها استفاده از روش پمپ‌های پیچشی بود. این روش که از روش‌های محتمل برای آبیاری باغ های معلق بابل به شمار می‌رود، پمپ پیچشی، نوعی لوله بزرگ مارپیچ بود که زاویه‌ای ۴۵ درجه با افق داشت.

نکات و حقایق جالب در خصوص باغ های معلق بابل

• باغ های معلق بابل یکی از عجایب هفتگانه جهان است.
• در متون مختلف برخی این باغ‌ها را حاصل دستور پادشاه بابل و بعضی دیگر آن را اثری از پادشاه آشور می‌دانند.
• برای آبیاری این محیط جذاب به 8200 گالن آب ( حدود 31000 لیتر ) احتیاج بود.
• می‌توان ادعا کرد که این باغ‌های معلق باعث الهام گرفتن معماران در طراحی فضاهایی مثل روف گاردن است.
• سیستم آبیاری پیشرفته در باغ های معلق بابل سیستمی علمی و خاص بود.
• این نوع فضای سبز با عناوین ورتیکال گاردن و روف گاردن شناخته شده‌اند.

ممنون از همراهی شما با مدوسادکور.