شهر یزد به عنوان یک شهر جهانی کویری، به غیر از شب‌های پرستاره و زیبا برای مکان‌های تاریخی و فرهنگی متعددی که دارد شهرت دارد؛ به طوری که هر ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به سمت خود جذب می‌کند. یکی از این جاذبه‌های دیدنی این شهر، باغ دولت آباد نام دارد که در محله چهار منار و خیابان شهید رجایی واقع شده است.. باغ دولت آباد که یکی از 9 باغ ایرانی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو به شمار می‌رود. در ادامه این مقاله از مدوسا دکور ما به سراغ باغ دولت‌آباد یزد رفته‌ایم تا شما را با این نگین سبز کویر ایران بیشتر آشنا کنیم!
تاریخچه باغ دولت آباد یزد
در دوره افشار، محمد تقی خان بافقی حاکم یزد بود که در سال 1160 هجری قمری دستور ساخت باغ دولت آباد را صادر کرد. پس از پایان حکومت افشار، این باغ به محل اقامت حاکم وقت، شاهرخ میرزا و کریم خان زند تبدیل شد و در دوره زندیه به نام «هشت باغ دولت آباد» مشهور گردید. در آن زمان، این باغ در خارج از شهر یزد قرار داشت و به خاطر تعداد زیاد درختانش، از فاصله دور نیز قابل مشاهده بود.
باغ دولت آباد با گسترش شهر یزد در دوره قاجار به دروازه چهارمنار متصل شد و پس از قاجار، مدت زمانی متروکه ماند. با توسعه بیشتر شهر در دوره پهلوی و افزایش ساخت و سازها، باغ به تدریج در مرکز شهر یزد قرار گرفت. امروزه باغ دولت آباد یزد به عنوان یادگاری ارزشمند از دوره‌های افشاریه و زندیه شناخته می‌شود.
قسمت های مختلف باغ دولت آباد در یزد
باغ دولت آباد به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شود که هر گوشه آن دنیایی حرف از روزهای قدیم و ابهت آن را دارد.
1.بخش اندرونی باغ
بخش اندرونی باغ دولت آباد به شکل مستطیلی طراحی شده و در گذشته به عنوان باغ خصوصی و اقامتگاه استفاده می‌شد. در این قسمت، عناصر مختلف به صورت متقارن تکرار شده‌اند و آبنما در مرکز قرار دارد. این نظم و دقت در معماری، از ویژگی‌های بارز باغ به شمار می‌رود.
2.عمارت هشتی
عمارت هشتی یکی از مهم‌ترین ساختمان‌های باغ بوده که در انتهای محور اصلی قرار داشته و به دیوار جنوبی متصل است. این عمارت به دلیل طراحی هوشمندانه‌اش، هوای خنک را از زیر بادگیر به داخل منتقل می‌کند. عمارت هشتی شامل سه شاه‌نشین و حوض مرمری می‌شود و سقف آن با استفاده از مصالح سنتی تزئین شده است.
3.بادگیر باغ دولت آباد
بادگیر باغ دولت آباد نماد این باغ و بلندترین بادگیر خشتی جهان هست که به هشت‌ضلعی دارد. این بادگیر با هدایت باد به داخل حوض زیرین، هوای خنکی را به بنا منتقل می‌کند. به همین دلیل به این قسمت، ساختمان تابستانه نیز گفته می‌شود.
4.عمارت طنبی
عمارت طنبی در ساختمان‌های قدیمی باغ به عنوان بخش مجلل و بزرگ شناخته می‌شد. در دو طرف این بخش، چندین تالار و صفه قرار دارند که به طنبی متصل می‌شوند. همچنین زیر این عمارت، یک زیرزمین عمیق وجود داشته که به باغ راه دارد.
5.بهشت آیین
بهشت آیین محلی برای اقامت زمستانی ساکنان باغ بوده که رو به آفتاب ساخته شده و در مقابل عمارت هشتی قرار دارد. این ساختمان مرز میان بخش بیرونی و اندرونی باغ را مشخص می‌کند. در این محدوده، درختان گیلاس و انار یزد، زیبایی خاصی به فضا بخشیده‌اند.
6.بخش بیرونی
بخش بیرونی باغ دولت آباد یزد در شمال آن واقع شده و به عنوان جلوخان شناخته می‌شود که محلی برای استقرار کاروان‌ها و برگزاری تشریفات حکومتی بود. این قسمت شامل یک حوض مستطیلی بزرگ شده که فضا را به دو بخش تقسیم می‌کند. علاوه بر عمارت بهشت آیین، سایر ساختمان‌ها مانند تالار آیینه و دیوان‌خانه نیز در این بخش قرار دارند.
آدرس باغ دولت آباد
باغ دولت آباد در بلوار دولت آباد یزد واقع شده و دسترسی ساده‌ای از طریق وسایل نقلیه عمومی دارد. اگر قصد استفاده از اتوبوس را دارید، ایستگاه اتوبوس سه‌راه شحنه‌ی یزد نزدیک‌ترین ایستگاه به باغ محسوب می‌شود. شما باید سوار اتوبوس امام خمینی – دولت آباد شده و در نزدیکی باغ پیاده شوید. درب اصلی باغ در خیابان شهید رجایی و درب دیگر در بلوار دولت آباد قرار دارد؛ اما برای ورود و خروج، تنها باید از درب اصلی استفاده کنید. بازدید از باغ دولت آباد همه‌روزه از ساعت 7 صبح تا 23 شب امکان‌پذیر بوده و برای ورود باید بلیت تهیه کنید.
چرا باید از باغ دولت آباد بازدید کنیم؟
باغ دولت آباد یکی از زیباترین باغ‌های ایران بوده که به خاطر سرسبزی درختان، صدای آرامش‌بخش آب و زیبایی‌های بصری‌اش، توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب می‌کند. این باغ در گذشته محل زندگی یکی از حکمرانان یزد و مرکز رسیدگی به کارهای حکومتی بوده و امروزه به عنوان یکی از زیباترین ساختمان‌های تاریخی این شهر، میزبان گردشگران از سرتاسر کشور و دنیا محسوب می‌شود.
بازدید از باغ دولت آباد به دلایل متعددی توصیه می‌شود. زیرا این باغ یکی از 9 باغ مشهور ایران با شهرت بین‌المللی به شمار می‌رود و به خاطر داشتن بلندترین بادگیر جهان، یکی از ارزشمندترین دارایی‌های کشور نیز محسوب می‌گردد. فضای زیبا و چشم‌نواز این باغ، حتی در تاریکی شب هم جذابیت خاصی داشته و بازدیدکنندگان را با بوی گل‌های زیبای کویری سرمست می‌کند.
