سرخس ها با نام علمی Nephrolepsis”گروهی از گیاهان نهان زاد اوندی هستند که گونه های بسیاری دارند و از طریق تولید هاگ تولید مثل می‌کنند. سرخس بومی نواحی استوایی مانند استرالیا و قاره آمریکاست و گیاهی همیشه سبز است.این گیاه در طبیعت شمال ایران هم به صورت وحشی رویش دارد. این گیاه به دو صورت گلدانی و آویز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه به دلیل نگهداری تقریبا آسان و همچنین توانایی بسیار خوبی که در تصفیه هوا دارد، بسیار مورد توجه افرادی که به نگهداری گیاهان در خانه علاقه دارند قرار گرفته است . در این مقاله با مدوسا دکور همراه باشید تا با بایدها و نبایدهای نگهداری گیاه سرخس آشنا شوید.
اندازه، ابعاد و نحوه رشد سرخس
سرخس حدودا 30 گونه دارد. اندازه برگ های گیاه در زادگاهش به 250 سانتی متر هم می رسد اما در فضای خانه برگ ها بین 20 تا 70 سانتی متر رشد می کنند.سرخسها بیشتر در جاهای مرطوب زندگی می‌کنند مثلاً استان‌های شمالی کشور. در این مناطق سرخسها به‌طور خودرو رشد می‌کنند، یعنی خودشان تولید مثل می‌کنند.سرخس برگ شمشیری گونه بسیار محبوبی از سرخس می‌باشد که بومی نواحی استوایی می‌باشد و ارتفاع آن به حدود یک تا دومتر می رسد و گسترش بسیار زیادی دارد.
انواع سرخس
همانطور که گفته شد این گیاه دارای گونه های بسیار زیادی می‌باشد. اما برخی از معروف ترین گونه های سرخس به شرح زیر می‌باشد:
1- سرخس معمولی
2- سرخس شاخ گوزنی
3- سرخس برگ بیدی
4- سرخس لانه پرنده
5- سرخس پرسیاوشان
6- سرخس برگ پهن
نحوه آبیاری گیاه سرخس در خانه
به طور کلی گیاه سرخس گیاهی است که به آب علاقه دارد. البته این به این معنی نیست که به طور مداوم و هر روز باید به آن آب بدهید، بلکه باید بین دو آبیاری سطح خاک خشک شده باشد. با توجه به اینکه خاک گیاه معمولا سبک است، آبیاری هفته ای دو الی سه مرتبه می‌تواند مناسب باشد. البته این موضوع می‌تواند بسته به آب و هوای محیطی که سرخس را در آن نگهداری می‌کنید می‌تواند اندکی متفاوت باشد. نکته دیگری که در مورد آبیاری گیاه سرخس باید به آن توجه کنید این است که با اینکه این گیاه با آب و رطوبت علاقه دارد اما باید توجه کنید که بر روی برگ ها آب ریخته نشود.
میزان رطوبت مورد نیاز گیاه سرخس
با توجه به توضیحاتی که تا الآن داده شد، مطمئنا متوجه شده‌اید که گیاه سرخس نیاز به رطوبت بالایی دارد. برای تامین رطوبت گیاه سرخس بهتر است سینی زیر گلدانی را پر آب کرده و زیر گلدان قرار دهید. نکته قابل توجه در مورد مرطوب نگه داشتن گیاه سرخس، این است که خاک انتهای گلدان نباید با آب سینی زیر گلدان ارتباط داشته باشد و برای فاصله دادن بهتر است که گلدان روی سنگ ریزه قرار گیرد.
میزان نور مورد نیاز گیاه سرخس
مهمترین و اولین نکته ای که در مورد میزان نور مناسب برای گیاه سرخس باید به آن توجه کنید این است که گیاه سرخس، در مقابل نور شدید آفتاب تابستان مقاومت ندارد و همیشه باید نور فیلتر شده را برای این گیاه فراهم کنید. یعنی نوری در حدود تقریبا نیمی از تابش نور خورشید. در نتیجه بهتر است این گیاهان را در کنار پنجره های رو به شمال در محلی که گل های سایه دوست دیگر به خوبی رشد می‌کنند نگهداری کنید. البته در کنار پنجره جنوبی به شرطی که پرده به عنوان حائل استفاده شود هم می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
در ضمن توجه داشته باشید که با افزایش نور و دما رطوبت و آبیاری به اندازه متناسب باید افزایش یابد.
نحوه و اندازه کوددهی به گیاه سرخس
گیاه سرخس گل نمی‌دهد، اما برای سبز نگه داشتن برگهای سرخس بهتر است از کودهای اوره ماهی یکبار در فصل رشد گیاه استفاده کنید. گزینه دیگر این است که در شش ماه اول سال، فروردین تا شهریور، به مقدار یک گرم در هر لیتر و هر هفته یکبار به گیاه اضافه کنید. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید این است که در شش ماه دوم سال کوددهی را متوقف کنید یا به حداقل برسانید.
دمای مناسب برای نگهداری گیاه سرخس
همانطور که می‌دانید گیاه سرخس مناسب آب و هوای مرطوب و دمایی متوسط است. بیشتر سرخسها را می توان در خانه نگهداری کرد. نگهداری آن در کشوری مانند انگلیس که بیش از نیمی از سال هوا بارانی و ابری است، کار آسانی است اما نگهداری آن در هوای گرم و خشک تهران کمی مشکل اما امکان پذیر است.
سرخس می‌تواند تا دمای 25 الی 30 درجه را به شرط اینکه رطوبت لازم برایش فراهم شود را تحمل می‌کند. اما دمای مناسب برای این گیاهان ۱۵ درجه سانتی گراد است و در حالت کلی دمای بین ۱۵ الی ۱۸ درجه سانتی گراد ایده آل ترین دما برای نگهداری سرخس می‌باشد.
خاک مناسب برای نگهداری گیاه سرخس
خاک غنی و سبک با زهکشی بالا برای گیاه مناسب است. به صورت کلی برای گیاه سرخس، خاک جنگلی و یا خاکبرگ کاملا مطلوب و مناسب است. اما اگر بخواهیم به طور دقیق توضیح دهیم، مناسبترین نوع خاک برای گیاه سرخس خاک بسیار سبک ،مخلوطی از خاک لوم، پیت ماس و شن درشت یا ذغال به نسبت مساوی است. اضافه کردن اندکی کود دامی یا مواد مشابه با آن هم می‌تواند گزینه خوبی باشد.
مخلوط خاکی مناسب گیاه سرخس عبارت است از: ۱/۳ قسمت خاک لومی، ۱/۳ قسمت شن یا پرلیت، ۱/۳ قسمت خزه پیت موس اسفاگنوم، یک قسمت کود گاوی بسیار پوسیده، نصف پیمانه زغال و نصف پیمانه سنگریزه کوچک
می‌تونید از خاک های آماده مانند خاک برگ بسته بندی شده و یا پرلیت و پیست ماس هم استفاده کنید.
سخن آخر
در این مقاله با شما در مورد باید ها و نبایدهای نگهداری گیاه سرخس سخن گفتیم. به طور کلی نگهداری گیاه سرخس کاری راحت و سهل به شمار می‌رود. البته نگهداری سرخس می‌تواند مشکلاتی نیز با خود به همراه داشته باشد. مشکلاتی مانند زرد شدن برگ ها و یا خشک شدن آنها، که با رعایت موارد بالا می‌توانید احتمال رخ دادن آنها را به صفر نزدیک کنید. امیدواریم که این مقاله به شما در نگهداری هرچه بهتر سرخس خود در خانه کمک کرده باشد. ممنون که با مدوسادکور همراه بودید.
